Een fusie is een complex proces. Er spelen veel (financiële) belangen, dus er is altijd wel gedoe. Van belang is een proces te organiseren dat de belangen van alle stakeholder tijdig en in redelijke mate behartigd. Als dit niet gebeurd en de gerechtvaardigde vragen van de stakeholders over hun belangen niet tijdig en volledig worden geadresseerd, ontstaat er onnodig gedoe en is de problematische fusie een feit.
Bedrijfswaarde kan worden verloren door:
- Het vertrek van kernmedewerkers;
- De verminderde betrokkenheid, tevredenheid en een daling van de productiviteit van de medewerkers. Dit kunnen de Or-leden, maar ook de medewerkers van de koper en de target zijn.
Tijdens de (integratie) due diligence wordt er onderzoek gedaan naar onder andere de synergiemogelijkheden die gerealiseerd kunnen worden nadat de deal is afgerond. Bij een problematische fusie worden de verschillende synergiemogelijkheden niet, minder of later gerealiseerd.
Als de uitgangspunten, de guiding principles en de governance van het integratieproces niet duidelijk zijn, geeft dit tijdens de integratie problemen. Er wordt door de verschillende medewerkers in hun verschillende rollen inconsistent en mogelijk zelf tegenstrijdig geacteerd, met vertraging in de besluitvorming of een verminderde snelheid van het integratieproces tot gevolg.
Het management is goed in staat om haar eigen bedrijf te besturen. Zij heeft hier doorgaans een meer dan dagtaak aan. Een goed uitgevoerde fusie zorgt ervoor dat het management zich vrijwel volledig kan blijven focussen op de dagelijkse gang van zaken, waardoor de waardecreatie een belangrijke plaats in blijft nemen.
Door het verplaatsen van de aandacht van de dagelijkse gang van zaken naar de fusie-activiteiten, verschuift de focus en komt de gangbare waardecreatie op de tweede plaats te staan.
Als de uitgangspunten van een fusie niet duidelijk of bekend zijn, levert dit veel problemen op. Onder andere in de fusie-organisatie komen we deze problematische communicatie dan tegen. Communicatiedoelen en communicatieboodschappen zijn niet helder, worden niet tijdig en op maat gecommuniceerd en zijn niet afgestemd op de verschillende stakeholdergroepen.
Onduidelijkheid over de fusie-uitgangspunten, culturele aspecten, benoemingen, governance, communicatie, fusiedoelen zorgt bij commissarissen, directie, de managementlagen en bij de betreffende medewerkers voor politieke strijd. Iedereen heeft het beste met de onderneming voor, maar gebruikt daarvoor zijn of haar eigen waardenkader of referentiemodel in plaats van het gemeenschappelijke voor de onderneming geldende waardenkader of referentiemodel. Er ontstaan politieke gevechten en een problematische fusie is ontstaan.
Een fusie heeft een doel. Groei, risicoreductie of een andere doelstelling. Als de fusieactiviteiten niet goed worden ingeregeld en uitgevoerd, ontstaat er een disbalans tussen de bedrijfscultuur, het performance management en de beloningssystemen.
Er ontstaat een suboptimale situatie die waarschijnlijk ten laste gaat van de winst en op de langere termijn geen bijdrage levert aan de waardecreatie binnen de samengevoegde onderneming.
Als deze acht uitingsvormen ‘plat’ worden geslagen, dan hebben deze problematische fusies een tweetal belangrijke consequenties. Deze zijn:
- De betaalde koopsom/investering wordt niet binnen de bij de besluitvorming verwachte periode terugverdiend!
- De waardeontwikkeling is niet in overeenstemming met de verwachting, met negatieve gevolgen voor de exitwaarde.
