Wat zijn de belangrijkste uitdagingen waarmee een commissaris of lid van de Raad van Toezicht rekening mee moet houden bij een fusie?
Hierbij moet men rekening met de rol als toezichthouder, werkgever en die van klankbord:
In veel gevallen wordt door de CEO of het managementteam besloten om de fusie- of integratie-activiteit erbij te doen, naast de bestaande al drukke werkzaamheden.
In veel gevallen wordt door de Raad van Toezicht, de CEO of het managementteam niet erkend of onderkend dat een fusie of integratie specifieke skills en/of ervaring in de uitvoering vraagt.
De organisatie begint optimistisch met het samenvoegen van de meest logische bedrijfsfuncties, zonder hierbij rekening te houden met de relaties en verbindingen of afhankelijkheden met de andere bedrijfsonderdelen. Er ontbreekt een bedrijfsbreed en integraal doorgedacht plan dat alle aspecten van de bedrijfsvoering omvat.
Er is binnen het leiderschaps- of managementteam geen eenduidige of duidelijk ontwikkelde mening over ‘wat blijft’ en ‘wat gaat veranderen’.
Er is geen of onvoldoende inzicht in hoe de samen te voegen organisaties op cultureel vlak verschillen, wat daarvan de impact is en hoe een verschil moet worden overbrugd.
Er is onvoldoende duidelijkheid hoe de belangrijkste verantwoordelijkheden en de aansturing van het integratieproces zullen worden uitgevoerd.
Het is onduidelijk wat de integratie afhankelijkheden zijn, hierbij rekening houdend met de te bereiken resultaten en interne afhankelijkheden. Het totale overzicht ontbreekt vaak.
Er vindt een onduidelijke, niet gezamenlijk, gedeelde prioriteitstelling plaats die is afgestemd op de integratierisico’s of de integratieuitdagingen.
De communicatie is fragmentarisch ondoordacht, niet integraal en niet stakeholder gericht. Er worden veelvoorkomende communicatiefouten gemaakt.
Conclusies
Als je deze negen uitdagingen analyseert, dan zijn er enkele belangrijke oorzaken voor het mislukken van fusies aan te wijzen. Deze zijn:
- De menselijke kant, de psychologie. Het overschatten van de eigen skills en vaardigheden, het ontbreken van kennis, inzicht, ervaring en competenties bij de betrokken beslissers van, over en bij het samenvoegen van organisaties. Je moet een fusie of integratieproces een aantal keren gedaan hebben, wil je er bekwaam in zijn. Na één rijles ben je nog niet in staat een auto te besturen.
- Het gebruiken van een integratieframework. Je moet een holistische of integrale benadering kunnen toepassen, die alle facetten van de bedrijfsvoering raakt en de belangrijkste risico’s raakt. Een benadering die kijkt naar strategie, waardecreatie, waardebehoud, (risico) beheersing en naar personeel en die alle bedrijfsfuncties meeneemt in het veranderingsproces. Dit op een zodanige manier dat er samengewerkt wordt tussen de aanwezige medewerkers, zowel van de koper als de target. Bovendien moet duidelijk zijn waarom en waar de belangrijkste integratieverantwoordelijkheden zijn belegd.
- Het gaat gewoon niet werken. Er is tegen onrealistische condities een acquisitie gedaan, die niet of zeer moeilijk rendabel te maken is. De fear of missing out (FOMO)kan hierbij een rol hebben gespeeld.
